PL: (for POR version scroll down)
Poza Polską
Poza Polską obraliśmy sobie cel może dość mocno oddalony ale jak najbardziej trafny.
Brazylia jedno z największych państw świata, obejmujące połowę Ameryki Południowej i liczy ponad 200 mln ludzi i jest też jednym z najbiedniejszych państw gdzie szacuje się ze ok 50 mln ludzi mieszka w skrajnym ubóstwie.
Największa Polonia na świecie żyje w USA – to jasne. Ale kto wie, że druga co do wielkości grupa osób pochodzenia polskiego mieszka w Brazylii? Co ciekawe w tej kwestii nieaktualne dane znaleźliśmy w Wikipedii, która na drugim pokazuje Niemcy z liczbą 2 mln osób pochodzenia polskiego. Tymczasem w Brazylii jest 5 mln Polaków i osób pochodzenia polskiego. Było to dla nas ogromne zaskoczenie pewnie podobnie jak dla Ciebie.
O Polakach i życiu Polonii w Brazylii mówi się u nas bardzo mało. Prawie nie znamy historii emigracji i jej etapów dla tego Brazylia stała się naszym celem jako miejsca niesienia naszej pomocy.
Trochę historii: Pierwsi Polacy w Brazylii: żeglarze i misjonarze.
Pierwszym Polakiem, który postawił stopę na brazylijskiej ziemi. Nazywał się Krzysztof Arciszewski i dotarł tu na jednym z holenderskich statków w XVII wieku. Holendrzy w owych czasach mieli plany zajęcia północno-wschodnich terenów Brazylii i Arciszewski brał udział w tych działaniach. Możliwe, że razem z nim było jeszcze dwóch innych Polaków.
Również w XVII wieku zabłąkał się do Brazylii misjonarz Wojciech Męciński, znany jako Albertus de Polonia. Wszystko wskazuje na to, że trafił tu przez przypadek, ponieważ statek, którym podróżował z Lizbony na Goa, zboczył z kursu podczas burzy i przybił do wybrzeży stanu Pernambuco. Ojciec Albertus pozostawił po sobie własnoręcznie wykonaną mapę okolicznych terenów.
Jednak prawdziwa inwazja Polaków na Brazylię nastąpiła dopiero w XIX wieku. W latach 1890-1914 przybyło do Brazylii ponad 100 tys. Polaków i tę masową imigrację nazwano „gorączką brazylijską”. Większość osadników zamieszkała na południu kraju, poza dużymi miastami. Polacy w Brazylii zakładali osady, budowali domy według przywiezionych z Polski technologii i żyli tak, jakby wciąż byli w Polsce.
Kurytyba – brazylijska stolica Polski Prekursorem polskiego osadnictwa w Kurytybie był geometra Sebastian Woś Saporski, który w 1871 r. sprowadził w okolice miasta 32 polskie rodziny. Wkrótce (1890 r.) założono tu pierwszą w Brazylii polską organizację. Było to Towarzystwo im. Tadeusza Kościuszki. „Gazeta Polska w Brazylii” również była wydawana w Kurytybie.
Paraná zaczęła stawać się najbardziej „polskim” stanem Brazylii, a Kurytyba wyrosła na drugą pod względem liczebności polską diasporę na świecie. Dzisiaj w Kurytybie można zwiedzić skansen, który powstał z zabudowań, wzniesionych przez pierwszych osadników. Znajduje się on na terenie lasu im. Jana Pawła II, w pobliżu Muzeum Niemeyera. Budynki zostały przewiezione do skansenu, żeby pokazać zwiedzającym, jak dawniej mieszkali polscy imigranci w Brazylii. Podobieństwo do skansenów na terenie Polski jest uderzające.
POR:
Estamos construindo bem no Brasil
Fora da Polónia, escolhemos um lugar que pode ser bastante distante, mas é o mais que pode ser por perto..
O Brasil é um dos maiores países do mundo, cobrindo metade da América do Sul e tem mais de 200 milhões de habitantes, sendo também um dos países mais pobres,
onde estima-se que cerca de 50 milhões de pessoas vivam em extrema pobreza.
A maior comunidade polonesa do mundo vive nos EUA – isso está claro. Mas quem sabe que o segundo maior grupo de descendentes de poloneses mora no Brasil?
Curiosamente, nesta matéria, encontramos dados desatualizados na Wikipedia, que mostra a Alemanha no segundo lugar com 2 milhões de pessoas de origem
polonesa. Enquanto isso, existem 3 milhões de poloneses e pessoas de origem polonesa no Brasil. Foi uma grande surpresa para nós, provavelmente assim como
para você.
Falamos muito pouco sobre os poloneses e a vida da diáspora polonesa no Brasil. Quase não conhecemos a história da emigração e suas etapas, por isso o
Brasil se tornou nossa meta como um lugar para nos ajudar. Um pouco de história: Os primeiros poloneses no Brasil: marinheiros e missionários.
O primeiro pólo a pisar em solo brasileiro. Seu nome era Krzysztof Arciszewski e ele chegou aqui em um dos navios holandeses no século 17.
Os holandeses da época tinham planos de ocupação dos territórios nordestinos do Brasil e Arciszewski participava dessas atividades. É possível que houvesse dois outros poloneses com ele.
Ainda no século 17, o missionário Wojciech Męciński, conhecido como Albertus de Polonia, se mudou para o Brasil. Parece que esteve aqui por acidente, porque o navio com que viajava Lisboa, Goa, desviou-se do curso em uma tempestade e pousou no litoral do estado de Pernambuco. O padre Albertus deixou
para trás um mapa feito à mão das áreas circundantes.
No entanto, a verdadeira invasão polonesa ao Brasil ocorreu apenas no século XIX. Nos anos 1890-1914, mais de 100.000 pessoas vieram para o Brasil.
Os poloneses e essa imigração em massa foram chamados de „febre brasileira”. A maioria dos colonos vivia no sul do país, fora das grandes cidades.
Os poloneses no Brasil estabeleceram assentamentos, construíram casas usando tecnologias trazidas da Polônia e viveram como se ainda estivessem na Polônia.
Curitiba – a capital brasileira da Polônia O precursor da colonização polonesa em Curitiba foi o geômetra Sebastian Woś Saporski, que em 1871 trouxe
32 famílias polonesas para os arredores da cidade. Logo (1890) a primeira organização polonesa no Brasil foi fundada aqui. Era a Sociedade de Tadeusz
Kościuszko. A Gazeta Polska no Brasil também foi publicada em Curitiba.
O Paraná começou a se tornar o estado mais „polonês” do Brasil, e Curitiba se tornou a segunda maior diáspora polonesa do mundo.
Hoje em Curitiba você pode visitar um museu a céu aberto, que foi construído a partir de prédios erguidos pelos primeiros colonos.
Ele está localizado na floresta de João Paulo II, próximo ao Museu Niemeyer. Os prédios foram levados ao museu a céu aberto para mostrar aos visitantes como os imigrantes poloneses moravam no Brasil. A semelhança com os museus ao ar livre na Polônia é impressionante.
